Het verhaal van de Oosterse Dame

TRUMPF CHOCOLADE. Dit emaille bord is ontworpen in 1920 door Zehbe. Links onder de signatuur van Philipp Zehbe. De Trumpf chocoladefabriek werd in 1857 door Leonard Monheim in Aken opgericht. De heer Monheim was een apotheker die in zijn fabriekje 400 repen chocolade per dag maakte. Vanaf 1865 werden de repen machinaal gemaakt. Later werd een grote fabriek in Susterfeld geopend. De eerste uitgave van dit Trumpf emaillen bord is de ongecensureerde. Zover bekend is er slechts één (proef)exemplaar van dit bord in omloop gebracht. Waarschijnlijk kon dit bord de toenmalige kritiek niet doorstaan. Toch iets te gewaagd? voor die tijd. Uit informatie zou blijken dat dit bord één van de proefexemplaren geweest is. De latere gekuiste versie met een aangeklede dame is gebruikt in de reclame campagnes.

tn-trumpf-schoko.jpg   tn-trumpf-schoko-01.jpg

 

Ook Tjoklat lijkt zich bediend te hebben van de diensten van deze Oosterse. Op de poster staat ook zij afgebeeld?. Weliswaar in een tegenovergestelde pose.   

Tjoklat_poster_1952.jpg

Een ander verhaal. Omdat de cacaobonnen voor de bereiding van de chocolade uit het voormalig Nederlands Indië werden aangevoerd,  vond directeur Sickesz dat Tjoklat een exotische dame als uithangbord moest hebben. Hij vroeg een goede vriendin van hem,  de Engelse Maddy Townsend, daarvoor  model  te staan.

Dit verhaal gaat verder, en vervolgens wordt  verhaald  dat Maddy door schilder en tekenaar Jannes de Vries, lid van de Groningse schildersgroep De Ploeg,  de tekening heeft gemaakt  van de Oosterse dame. Maar de hypothese  is anders.  De tekening werd gemaakt door de in Oosterhesselen geboren schilder Berend Hoving.  Hij kreeg van De Vries de opdracht om een tekening te maken van Maddy Townsend in de positie van een Balinese  dienster.  De tekening werd vervolgens onder de naam van De Vries aan de directie van de Tjoklatfabriek aangeboden. (Bron: collectie van Jans Brands)

Met de inzicht van heden (Bron : onderzoek Dick Rozing), De tekeningen van deze schone zijn gemaakt  door Fritz van Bemmel (1898-1981) voor het boek Sagen Indische vertellingen uit 1937. Dat met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid zijn vrouw Maddy Townsend (1902-1998) model heeft gestaan voor Princes Kasminten  uit sagen 43 en sagen 25 de twee Zusters, in Sagen boek lijkt evident. En het is aannemelijk dat door de vriendschap met W.C Sickesz, Fritz van Bemmel de opdracht heeft verkregen, zoals in het voorwoord van het boek Sagen 1937 is vermeld.

 

Of de poster en het logo nu ook is ontworpen door Fritz van Bemmel (1898-1981), is wel aannemelijk. Maar of dit ook heeft geleid tot een vernieuwd beeldmerk op het verpakkingsmateriaal en blikken en dozen ?? Het is ook bekend dat Jannes de Vries, grafische ontwerpen heeft gemaakt.

De vraag die zich nu voor doet is, heeft de kunstenaar zich laten inspireren door de Trumpf plaquette of we mogen zeggen dat deze kunstenaar heeft gekopieerd. Of is Maddy Townsend toch de inspiratiebron!!  Wie het weet mag het zeggen??